Şükrü Elçin Kimdir Yaşamı Eserleri Hakkında Özetlemek gerekirse Özet Bilgiler
Edebiyat tarihçisi, folklorcu, yazar, şâir. Florina nahiyesinde 6 Kasım 1912 tarihinde doğan Şükrü Elçin‘in babası Murat Bey, Germiyan’dan Rumeli’ye giden ordu mensubu olan Çelenkoğlu ailesinden gelmektedir. Anası Ayşe Hanım ise Konya Karaman’dan Rumeli’ye geçen askerlerden Ufak Hâfız Bey sülalesinden gelmektedir.
Elçin’in ailesi, Lozan Antlaşması’nın arkasından 1924 senesinde Yunanistan’dan mübadil olarak Türkiye’ye getirilen Türkler arasındadır. İlk olarak Manisa’nın Kula nahiyesine iskân edilen aile sonrasında Turgutlu’ya yerleşmiştir.
Murat Bey’in Çelenkoğlu ailesi kökeni ve Ayşe Hanım’ın Ufak Hâfız Bey sülalesine mensup olması, Elçin’in aile geçmişi hakkında bizlere detaylı data vermektedir. Ek olarak, Lozan Antlaşması sonrası mübadil olarak Türkiye’ye getirilen Türkler içinde yer almaları, ailenin göç zamanı hakkında da ipucu vermektedir. İlk olarak Kula nahiyesine yerleştirilmeleri ve sonrasında Turgutlu’ya taşınmaları ise ailenin yerleşim zamanı hakkında bizlere daha çok data sağlamaktadır.
Şükrü Elçin, Türkiye’ye gelir gelmez eğitim hayatına devam ederek ilk, orta ve lise eğitimlerini tamamladı. Sonrasında 1935 senesinde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Kısmı’ne giriş yaptı. Başarı göstermiş bir talebe olarak 1939 senesinde üniversiteden ve Yüksek Öğretmen Okulu’ndan mezun oldu.
Mezuniyetinin arkasından Şükrü Elçin, öğretmenlik halletmeye karar verdi. Sırasıyla Sivas (1939-1940) ve Denizli (1941-1944) liselerinde ve Ankara Adam Teknik Öğretmen Okulu’nda (1944-1951) edebiyat öğretmeni olarak vazife yapmış oldu. Bu yıllarda Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Pertev Naili Boratav’ın danışmanlığında doktorasını tamamladı. Tezi Kitâbî-Mensur, Gerçekçi İstanbul Halk Hikayeleri adını taşıyordu ve 1944 senesinde tamamlandı.
Şükrü Elçin’in eğitim yaşamı süresince gösterdiği başarılar, onun ileriye dönük kariyerine ışık tutacak niteliktedir. Öğretmenlik kariyerindeki deneyimleri ve doktora tezi, onun edebiyat alanındaki bilgisini ve kabiliyetini kanıtlamaktadır. Bu başarılar, onun Türk edebiyatı tarihindeki yerinin sağlamlaşmasına katkı elde etmiştir. Lise talebesi iken şiir yazmaya başladı. Şiirlerini kitap hâline getirerek bastırdı. Türk edebiyatı mevzularında yüze yakın yazı ve kitap neşretti. Yazıları Türk Yurdu, Türk Folklor Araştırmaları ve Türk Kültürü benzer biçimde dergilerde yayımlandı.
Şükrü Elçin, İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Kısmı’nü tamamladı (1939). Liselerde, yüksek okullarda öğretmenlik ve öğretim üyeliği yapmış oldu. 1949’da Halk Edebiyatı doktoru, 1962’de doçent oldu. Hacettepe Üniversitesi Toplumsal ve İdarî Bilimler Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Kısmı’nde profesörlüğe terfi etti. 1981’de aynı fakülteden emekli olarak ayrıldı. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü başkanı ve Mustafa Kemal Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Yüksek Kurul üyeliği yapmış oldu.
Hacettepe Üniversitesi’ne katıldı ve burada Türkçe-kompozisyon dersleri verdi. Elçin, data birikimini genişletmek için 1971-1972 ve 1974 yıllarında yurt dışına giderek Londra ve Viyana kütüphanelerinde Türkçe yazma eserleri inceledi. Bu incelemeler, Türk edebiyatı ve kültürü hakkında mühim bilgiler sağlamış oldu. Şükrü Elçin, emeklilik çağına erişince 13 Temmuz 1982 tarihinde yaş sınırından emekliye ayrıldı. Sadece, emekli olduktan sonrasında bile edebiyat ve dil alanında yazılarına devam etti ve birçok konuşma verdi. Emekli olduktan sonrasında fakültesi Şükrü Elçin Armağanı çıkardı (1983). Ölüm zamanı ve yeri: 27 Ekim 2008
Şükrü Elçin Yazınsal Kişiliği ve Emek harcamaları
Şükrü Elçin, Türk kültürüne katkılarıyla tanınan bir akademisyen ve yazar olarak öne çıkmaktadır. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü’nün başkanlığını 31 yıl süresince sürdürmüş ve bu süre zarfında Türk kültürüne yönelik mühim emekler gerçekleştirmiştir. Bununla birlikte Başbakanlık Mustafa Kemal Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Kurulu üyesi olarak da vazife almıştır. Bu görevi süresince Türk kültürüne ve geçmişine yönelik birçok proje yürütmüş ve bu alanda öncü çalışmalara imza atmıştır.
Şükrü Elçin ek olarak, Türk kültürüne yönelik araştırmaların yayınlanmasına da mühim katkıları olmuştur. Türk Kültürü ve Türk Kültürü Araştırmaları benzer biçimde dergilerde yazı işleri müdürlüğü ve ayrıcalık sahibi olarak vazife yapmıştır. Bu dergilerin tertipli olarak yayımlanmasını elde etmiş ve Türk kültürüne dair birçok mühim emek vermeyi yayımlamıştır.
Şükrü Elçin, bilhassa Türk halk edebiyatı alanında da öncü çalışmalara imza atmıştır. Bu alanda gerçekleştirdiği emekler yardımıyla Türk halk edebiyatı hakkında derinlemesine bir data birikimi oluşturmuştur. Türk halk edebiyatına yönelik yazdığı eserleriyle de dikkatleri üstüne çeken Şükrü Elçin, Türk kültürüne ve edebiyatına yapmış olduğu katkılar sebebiyle birçok ödüle layık görülmüştür.
Şükrü Elçin Eserleri
Şiir kitapları:
1. Şâir Bozuntuları (1932), 2. Yirmi dört (1944), 3. Adalara Destanlar (1978).
Halk edebiyatı ile ilgili kitapları:
1. Kerem ile Aslı Hikâyesi (1949), 2. Anadolu Köy Orta Oyunları (1964), 3. Türk Halk Edebiyatına Giriş (1981), 4. Gevheri (1984).
[Eserlerinin bir kısmının listesi Türk Folklor Araştırmaları Mart-1969 sayısındadır. Geniş biyografisi ile diğer eserleri de Armağan’ında bulunmaktadır.]
Türk Halk Edebiyatına Katkıları
Şükrü Elçin, Türk halk edebiyatı mevzusunda kafi kaynak eserlerin olmaması sebebiyle yazdığı eseri büyük ilgi görmüştür. Eserde, halk edebiyatı içinde yer edinen ürünler nazım ve düzyazı olarak ayrılarak gruplandırılmış ve bilimsel nitelikli bir hassasiyetle incelenmiştir. Elçin’in bu titiz emek harcaması Türk halk edebiyatı alanında mühim bir boşluğu doldurmuştur. 1984 senesinde, esere Türkiye İş Bankası tarafınca verilen halk bilimi büyük ödülü ile de çalışmasının ne kadar kıymetli olduğu bir kez daha ortaya konulmuştur.
Elçin’in emek harcaması bir tek Türkiye’de değil, yurt haricinde da büyük ilgi görmüştür. Kitabı, Türk halk edebiyatı mevzusunda meydana getirilen internasyonal kongrelerde sık sık referans alınmıştır. Elçin, Türk kültürünü dünya genelinde tanıtmak için yapmış olduğu bu çalışmalarla mühim bir kültür elçisi olmuştur.
Elçin’in eseri, Türk halk edebiyatı öğretmenleri ve öğrencileri tarafınca da çoğunlukla kullanılan bir kaynak yaratı haline gelmiştir. Eserin detaylı ve dizgesel bir yaklaşımla ele alınması, öğrencilere halk edebiyatı mevzusunda derin bir anlayış elde etmiştir.
Elçin’in halk edebiyatı mevzusundaki emek harcamaları bir tek kitap yazmakla sınırı olan kalmamıştır. Bununla birlikte, halk edebiyatı ve Türk kültürü üstüne pek oldukça konuşma vermiş, seminerlere katılmış ve birçok eğitim programı düzenlemiştir. Elçin’in bu emek harcamaları, Türk halk edebiyatının tanıtımı ve korunması için mühim bir role haizdir.
