Octavio Paz, (D: 31 Mart 1914, Meksika – Ö: 19 Nisan 1998, Meksika) Meksikalı yazar, ozan ve dış ilişkiler uzmanı.
Octavio Paz, 31 Mart 1914’te Meksika’nın Mexico kentinde dünyaya geldi. 1990 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi. İspanyol bir anne ile Emiliano Zapata’yı destekleyen yerli kökenli Meksikalı avukat bir babanın erkek evladıdır. Ailesi iç harp sebebiyle parasal sıkıntıya düşmüş olduğu için zor koşullarda büyüdü. Bir Katolik okulunda okudu. Meksika Üniversitesi’nde eğitim görmüş oldu.
İlk şiir kitabı “Ormandaki Ay” 19 yaşlarındayken yayılandı. 1937’de İspanyaya giderek Cumhuriyetçiler’i destekledi. Peşinden Paris’e geçti. Kendisini derinden etkileyen Robert Desnos ve öteki gerçeküstücü şairlerle tanıştı. Meksika’ya dönüşünde edebiyat dergileri kurdu yönetti. 1970’lerde politika ve edebiyat dergisi Plural’ın gösterim yönetmenliğini üstlendi.
1963’te Meksika’nın Hindistan Büyükelçisi oldu. Meksika hükümetinin köktencilik üniversite öğrencilerine karşı sert tutumunu protesto için 1968’de çekilme etti. Fransa, İngiltere ve ABD’de yaşadı. İngiltere’de Cambridge Üniversitesi’nde kısa bir süre ders verdi.
1990’da edebiyata katkıları sebebiyle Nobel Edebiyat Ödülü’ne kıymet bulunmuş oldu. Solcu görüşlere eleştiriler yöneltti, solcular tarafınca eleştirildi. Fakat kendisini toplumcu olarak adlandırmayı sürdürdü. Şiir ve yazılarında Meksika halk edebiyatı ve folklor öğeleriyle gerçeküstücülüğü bağdaştıran bir tutum izledi.
Octavio Paz’ın Bazı Eserleri
ŞİİR:
- Aydınlık Gölgen Altında ve Diğer Şiirler (1937)
- İnsanın Kökleri (1937)
- Güneş Taşı ve Başka Şiirler (1963)
- Doğu Bayırı (1971)
- Bataklık Evlatları: Romantizmden Avant Garde Uygar Şiir (1974)
- Maymun Gramerci (1974)
- Siren ve Deniz Kabuğu (1976)
- Havadan Doğma (1981)
- Çarmıhtaki Rahibe Juana İnes ya da İnanç Sahtekarları (1982)
- Uzak Komşu (1985, Türkiye’de gösterilen seçme şiirleri)
İNCELEME-ELEŞTİRİ:
- Yalnızlık Dolambacı (1950, 1978)
- Kartal mı Güneş mi (1951, 1984)
- Değişken Akım (1967)
- Dipnot (1970)
- Birleşme ve Ayrılıklar (1970)
- Diğer Meksika – Piramidin Eleştirisi (1972)
Ödülleri:
- Nobel Edebiyat Ödülü (1990)
- Alman kitap yayımcıları sulh ödülü
- Cervantes Ödülü
- Ulusal Edebiyat Ödülü (Meksika)
- Premio Mondello (Palermo, İtalya)
- Alfonso Reyes Ödülü
Dünya Edebiyatı
