Kategoriler: Genel

Bulgaristan Türk Edebiyatı | Türk Dili ve Edebiyatı

Bulgaristan Türk Edebiyatı

* Bulgaristan’daki Türk edebiyatının geçmişi oldukça iyi araştırılmış değildir. Sadece, 15. yüzyıldan sonrasında buraya gelen Türk sanatçıların, çevrelerini etkilediği bilinmektedir.

* 16. yüzyıldan sonrasında artık buraya özgü bir Türk edebiyatı belirmeye başlamış, öte taraftan Anadolulu pek oldukça ozan ve düşünür Bulgaristan’a gelmiştir.

* Bu durum, 18. yüzyılda da sürmüştür.

* 19. yüzyılda Osmanlı Devleti dağılmaya başlayınca, edebiyatçılar da bundan etkilenmiş; Türklük ve İslâmlık duygularını dile getirmeye başlamışlardır. Bu zamanda Türk halk edebiyatı ile klasik Türk edebiyatı çizgisinde bir edebî gelişim vardır. Bu yüzyılda; Tarta, Hilal ve İttifak dergileri en mühim gösterim organlarıdır.

* 20. yüzyılın başlarında Bulgaristan’da piyasaya çıkan mecmua ve gazete sayısı yüzü aşar.

* 20. yüzyıl Bulgaristan Türkleri edebiyatı üç döneme ayrılabilir:

* İlk dönemde öğretmen yazarların ve çocuk edebiyatının etkili olduğu görülmektedir. (Süleyman Sırrı, Osman Nuri Peremeci, Hafız Abdullah Meçik, Mehmet Masum…)

* Bazı yazar ve şairler Türkiye’ye sığınmışlardır. Bu zamanda yurt ve millet özlemi, Balkan ve Bulgaristan Türklerinin sorunları ve bu yoldaki mücadeleler, baskının ruhsal tesirleri, anane ve göreneğe bağlılık, Türkiye sevgi önde gelen mevzu ve temalardır.

* Rejim değişikliğinden sonrasında edebiyatta bağımlılık temel ilke haline getirildi. Bu tutum karşısında birçok yazar Türkiye’ye sığındı.

* Bu zamanda Öykü, roman, tiyatro, anı benzer biçimde türlerde birçok yazarın adı sayılabilir. (Ahmet Şerif, Ömer Osman, Ali Kadir, Osman Salih…)

* Bugün en etkin Türkçe gösterim organı ise; Halk ve Özgürlük Gazetesi’dir. Bulgaristan Türkleri için daha özgür bir edebiyatın ufukları açılmış görünüyor.

Bulgaristan Yazılı Türk Edebiyatı