* Türkçe’nin iki büyük kolundan birine (Çağatay Lehçesi’ne) bağlı olarak gelişen bugünkü Özbek edebiyatı Çağatay edebiyatının bir devamıdır.
* Özbeklerin zengin bir halk edebiyatı geleneği vardır. Alpamış, Köroğlu… çevresinde oluşan destanlar; aşk öyküleri, masal, atasözü, mani, ninni, türkü, ağıt, alkış, kargış, bilmece, atışma, taşlama, sözlü halk tiyatrosu bu ürünlerdendir. Bunlar, 1918’den sonra bilimsel olarak derlenip yazıya geçirilmeye başlanmıştır. Doğal olarak bu ürünler bugünün edebiyatına da bir temel oluşturmuştur.
* Çağdaş Özbek edebiyatı, 1860’tan 1910’lu yıllara kadar bizdeki Tanzimat dönemini andıran bir hazırlık dönemi yaşamıştır.
* Biçimde eskiye, özde yeniye bağlılık gözlenmektedir.
* Edebiyat; toplumu aydınlatma, eğitim, toplumsal aksaklıklar… türünden sorunlara yönelmiştir.
* Bu farklılaşma ve Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gökalp, İsmail Gaspıralı’nın Türkistan’a yayılmaya başlayan düşünceleri, Özbekistan’da da bir yenilik akımı (Cedidcilik) ve millî edebiyat anlayışı uyandırmaya başlamıştır.
* Özbek edebiyatında yenilikçi (Cedidci) dönemi (1903), bu ulusal uyanışla başlamış ve 1930’lara kadar süregitmiştir. Hamza Hakimzade Niyazi, Abdurrauf Fıtrat gibi yazarlar çağdaş edebiyatın öncülüğünü yapmışlardır. Bu dönemde Terakki, Hurşit, Şöhret, Turan, Sada-yı Türkistan, Hürriyet, Ayine gibi gazete ve dergiler yayımlanmış; modern şiir, öykü, oyun… türünde eserler yazılmaya başlamıştır. Ancak, 1925’ten sonra Sovyetler Birliği’nin sanat anlayışı edebiyatta da etkisini duyurmaya başlamıştır.
* 1991’de Özbekistan’ın bağımsızlığını kazanmasıyla ülkede “ulusal içerikli” bir edebiyat gelişmeye başlamıştır.
Bu edebiyatın başlıca temsilcileri şunlardır:
Özbek Yazılı Edebiyatı
Ayrıca bakınız ⇒
Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Edebiyatı
Paul Thomas Mann (D: 6 Haziran 1875, Lübeck, Almanya – Ö: 12 Ağustos 1955, Zürih,…
Gazapizm – Evini Başına Yıkan sözleri Acını tut, burada ümitYok havada bulut!Ne geri getirir paranız…
Apple'ın yeni iPad Pro 2024'ü ortaya çıktı ve kendisi oldukça şık, ince ve kuvvetli. Fakat…
William Trevor Cox (D: 24 Mayıs 1928, İrlanda – Ö: 20 Kasım 2016, İngiltere) İrlandalı…
MUTİ – ANLATAMAM sözleri Sorun stres dağılıyorum benAnlat diyosun anlatamam benDüştüm devamlı en tepelerdenYandım devamlı…
Geçtiğimiz günlerde Apple'ın "Let Loose" etkinliğiyle tanıtılan yeni iPad Pro, görünüşe gore şu an piyasadaki…